Kişisel Verilerin Korunması Kanunu

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
Uzun yıllardır tasarı halinde bekleyen ve 7 Nisan 2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ‘6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’, kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları kuralları düzenleme amacını taşımaktadır.

Kanun’da belirtilen istisnalar haricinde, kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyecek; üçüncü kişilere ve yurtdışına aktarılamayacaktır. Kanun’da ayrı ayrı maddelerde de belirtilmiş olan bu maddelere uyulmaması halinde, kurumlar idari para cezasına çarptırılabileceklerdir.

Kişisel verilerin işlenmesi; kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlemi ifade etmektedir.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu; kişisel veriler, asıl sahipleri tarafından kurum ve kuruluşlara emanet edilen bilgiler olarak değerlendirildiğinde; veriyi işleyen kurumların verinin asıl sahiplerine, emanet aldıkları verilerle ilgili “hesap verebilir” olması için zemin oluşturmakta, kuralları tanımlamaktadır. Kanun, kişisel veriyi işleyen kurumlar için önemli bir dönüşümü de beraberinde getirmektedir.

Bu Kanunun yayımı tarihinden önce işlenmiş olan kişisel veriler, yayımı tarihinden itibaren iki yıl içinde bu Kanun hükümlerine uygun hâle getirilmeli; bu Kanun hükümlerine aykırı olduğu tespit edilen kişisel veriler derhâl silinmeli, yok edilmeli veya anonim hâle getirilmelidir. Ancak bu Kanunun yayımı tarihinden önce hukuka uygun olarak veri sahibinden alınmış rızalar, bir yıl içinde veri sahibi tarafından aksi belirtilmemesi hâlinde, bu Kanuna uygun kabul edilebilecektir.

Kurumları ilgilendiren temel soru ise: “Emanet aldığımız kişisel verilerle ilgili hesap verebilir olmak için neler yapmalıyız?” Bu sorunun cevabını verebilen kurumlar, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu da uyumlu olacaklardır.

Kurum ve kuruluşların yukarıda belirtilen temel soruya cevap verebilmeleri:

Kişisel verilerin korunması ile ilgili kapsam ve hedefleri belirlemek
Kişisel veri politikası oluşturmak
Kişisel verilerin korunması ile ilgili sorumluluk ve hesap verebilirlik ilkelerini belirlemek
Kişisel veri koruma temsilcileri belirlemek
Kişisel verilerin kanuna uygun şekilde işlenmesini sağlayacak yapı için üst yönetim desteği ve kaynak sağlamak
Kişisel veri envanteri oluşturmak
Kişisel verilerle ilgili riskleri yönetmek
Kişisel veri toplama, işleme ve paylaşma yöntemlerini belirlemek
Kişisel verilerin güvenliğini sağlamak
Kişisel verilerle ilgili şikâyetlerin ele alınma yöntemlerini belirlemek olarak özetleyebileceğimiz Veri Yönetimi çalışmalarının uygulanmasına bağlıdır.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na Yönelik Çözümler
Metodolojik Yaklaşımlar
Kanunların ve yasal düzenlemelerinin isterlerini uzun soluklu ve kurumun gelişmesi, standartların sağlanması ve zamana uyum sağlaması amacıyla kaldıraç etkisi ile kullanılan yaklaşımlardır. Bu yaklaşımların Kişisel Verilerin Korunması Kanunu için işaret ettiği metot Kurumsal Mimaridir.

Kurumsal Mimari Nedir?
Milenyum ile hayatımıza giren kurumsal mimari kavramı; kurumun stratejiden iş birimlerine, süreçlerden aktivitilere, aktivitelerde kullanılan uygulama ve verilerden bunların üzerinde koştuğu bilgi teknolojileri altyapı bileşenlerine kadar tüm ilişkileri tanımlamamızı, her türlü değişim istek ve talebinin etki analizi ile değerlendirilmesini sağlayan bir iş yapış metodolojisidir.

Kurumsal Mimari; ortak dil kullanımı, standartlar ve referanslar, iş yapış yöntemi temelleri üzerine kurulu ve her kurumun kendi dinamiklerine ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi gereken karar destek sistemini besleyen ve iş yapış şeklini kurallara bağlayan bir disiplindir.

Dünyada kurumsal mimari çerçeveleri (Ing. Enterprise Architecture Frameworks) temel olarak aşağıdaki gibi 3 ana çerçeve etrafında toplanmıştır :

TOGAF / The Open Group
Zachman Framework / Zachman International
The Federal Enterprise Architecture Framework (FEAF) / Federal Government of the U.S.
Kurumsal mimariyi meydana getiren öğeler dört ana grupta toplanmaktadır:

İşletme mimarisi öğeleri; iş süreçlerini tasarlayan kullanım olguları ve görev diyagramlarını içerir. İş akışları sırasında gerçekleşen veri girişlerini, kayıtları, veri özetlerini ve yönetim kararlarını teşkil eden nesneler de işletme mimarisinin birer parçasıdır.
Enformasyon ve veri mimarisi; kurumsal varlıkları, bu varlıklar arasındaki ilişkileri, varlıklar arasındaki veri akışlarını ve iş mantığını tasarlar. Enformasyon ve veri mimarisini teşkil eden öğeler bir araya gelerek sistem mimarisini meydana getirir.
Sistem mimarisi öğelerini tasarlamak için varlık paketleri, ara yüzler, bileşenler ve mimari yapılardan yararlanılır.
Teknoloji altyapısı öğeleri ise sistemleri meydana getiren uygulama yazılımlarını, sistem yazılımlarını, çevre birimlerini, bilgisayar donanımını ve bilgisayar ağlarını ve bu öğeler arasındaki ilişkileri açıklar.